Gia đình thấy Khoa rũ xác bên mộ Yên ở mãi trên sườn núi heo hút khi họ lên thắp hương trăm ngày.
Khắp các bản làng người Mường ven sông Đà, thuộc huyện Phù Yên, Sơn La, người ta đồn đại về một thứ bùa có một không hai, gọi là bùa thề. Bùa thề làm cho con người yêu nhau và sống bên nhau suốt đời. Nhưng nếu một người chết thì người kia cũng sẽ chết theo.

Câu chuyện về bùa thề như một bản tình ca huyễn hoặc về những mối tình chỉ có ở bản Mường nơi đây.



Một thầy bùa ở Tân Sơn (Phú Thọ), vùng đất giáp với Phù Yên (Sơn La).

Đồng bào ở vùng ven sông Đà tin rằng, bùa thề chỉ có ở xã Tường Tiến, Tân Lập, Nam Phong, Huy Phong, nằm bên dòng sông Đà, thuộc huyện Phù Yên mà thôi. Bùa thề không phải thứ hại người, mà họ coi như một bằng chứng về tình yêu và lòng chung thủy của những đôi trai gái, lấy cái chết để đấu tranh cho tự do của tình yêu.

Ở những xã này, bùa thề như một thứ mê mị, bí ẩn ngàn đời còn truyền lại. Người ta đồn đại rất nhiều về những cuộc tình đẹp gắn với bùa thề.


Sông Đà.

Hà Văn Khoa và Lò Thị Yên (xã Huy Phong) là một đôi tình nhân đa đoan, yểu mệnh. Khoa là chàng trai con nhà nghèo, đông anh em. Lò Thị Yên cũng sinh ra trong gia đình cám cảnh chẳng kém gì. Khoa và Yên bất chấp sự đói nghèo, quyết bảo vệ tình yêu bằng mọi giá.

Thế nhưng, bố mẹ Yên lại ra sức ngăn cản. Yên là một cô gái xinh đẹp, dễ thương. Bố mẹ không muốn Yên phải tiếp tục cuộc đời mình ở vùng đất rừng xanh núi đỏ này nên ép gả cô cho một người đàn ông buôn sắn ở thị trấn Phù Yên.


Thầy bùa Hoàng Văn Thục (Bản Dùng, Tân Sơn) đang làm bùa cho khách.

Người đàn ông mà bố mẹ ép gả hơn cô 30 tuổi, khá giàu. Ông ta có hai chiếc xe tải buôn sắn về xuôi. Ông đã có một đời vợ và hai đứa con lớn bằng Yên.

Trót trao trái tim yếu đuối của mình cho Khoa nhưng ước muốn của cha mẹ nặng như hòn đá nên Yên không thể nào từ chối được, cô phải lấy người đàn ông mà mình không yêu đó làm chồng.

Người ta bảo, trước khi đi lấy chồng, Yên đã cùng Khoa làm bùa thề để dù không được ở bên nhau song trái tim và tâm hồn thì mãi là một. Khi về thế giới bên kia, hai người sẽ là đôi uyên ương, không thế lực nào có thể chia cắt nhau được nữa.


Thầy bùa Hoàng Văn Thục.

Lấy chồng được một tháng, Yên cứ héo hon tiều tuỵ, không ăn uống, không nói năng gì, chỉ nhớ đến Khoa mà đêm đêm nước mắt đầm gối.

Người chồng yêu thương, chăm sóc tận tình cô vợ trẻ thế nào cũng không làm Yên vui lên được.

Thương vợ, ông ta đưa vợ về quê sống với bố mẹ, để bố mẹ chăm sóc. Thế nhưng, vài hôm sau gia đình thấy Yên tắt thở trên giường, thân xác tiều tụy, chỉ có khóe miệng vẫn nở nụ cười.

Gia đình không hiểu vì sao Yên chết, cô không có bệnh tật gì, cũng không có biểu hiện trúng độc.



Bùa yêu.

Từ ngày Yên chết, Khoa bỏ thuyền, bỏ lưới không đi đánh cá nữa. Anh em nhớn nhác đi tìm mà không thấy tăm hơi Khoa đâu.

Thế rồi, gia đình nhà Yên thấy Khoa rũ xác bên mộ Yên ở mãi trên sườn núi heo hút khi họ lên thắp hương trăm ngày.

Có một điều lạ lùng là người dân trong vùng không tiếc thương cho mạng sống của đôi tình nhân trẻ, mà họ mừng cho hai người mãi mãi được bên nhau. Họ tin rằng bùa thề đã linh nghiệm với đôi tình nhân này.

Câu chuyện về cái chết và mối tình vô cùng đẹp đẽ của Khoa và Yên lại khiến phong trào làm bùa thề lên cao. Các đôi trai gái hễ yêu nhau là bí mật gặp thầy bùa để xin bùa thề, quyết được cùng sống, cùng chết.

Người Mường ở vùng đất núi đá sông sâu này tin tuyệt đối vào sự linh nghiệm của bùa thề. Cha mẹ, họ hàng nếu biết con cái mình đã làm bùa thề với người yêu thì không bao giờ dám ngăn cản tình yêu của họ.




Loài cây các thầy mo ở Phù Yên thường dùng làm bùa.

Lang thang tìm hiểu về thứ bùa ngải kỳ lạ này, tôi được nghe hàng chục câu chuyện về những cái chết lạ lùng của các đôi tình nhân mà người ta tin rằng do bùa thề. Trong số những câu chuyện vừa thực vừa hư ấy, tôi rất ấn tượng với mối tình đau khổ của cặp tình nhân Đinh Văn Kha và Hà Thị Lan.

Cách đây chừng 5 năm, người dân xã Nam Phong xôn xao về cái chết của vợ chồng anh Kha, chị Lan.

Cuộc sống vợ chồng tuy nghèo, bao năm chỉ ăn cơm độn khoai sắn nhưng vô cùng hạnh phúc. Sống với nhau hơn 20 năm, đã có 3 mặt con, nhưng vợ chồng không bao giờ nói nặng lời với nhau dù chỉ một tiếng.

Thế nhưng, một ngày anh Kha đột tử do cảm lạnh. Anh chẳng để lại lời trăng trối. Chị Lan đau đớn khôn nguôi, ôm xác chồng mà không khóc nổi.

Làm tang cho chồng xong, chị họp gia đình, dặn dò 3 đứa con phải biết chăm sóc, thương yêu nhau. Chị nhờ anh em họ hàng giúp đỡ nuôi dưỡng các cháu. Chị tiết lộ rằng đã cùng anh Kha làm bùa thề từ ngày mới cưới.

Nghe chị Lan nói đã làm bùa thề, cả họ rầu rĩ buồn đau chuẩn bị làm đám tang nữa. Họ có niềm tin chắc chắn rằng, bùa thề sẽ dắt chị Lan về thế giới bên kia để hội ngộ cùng anh Kha.

Sau ngày anh Kha chết, mọi người thay nhau canh chừng chị Lan, không cho chị ra khỏi nhà. Ai cũng sợ chị quẫn trí làm liều.

Thế nhưng, sau khi anh chết đúng 10 ngày thì họ hàng phát hiện chị cũng đã tắt thở trên giường.

Người dân đồn rằng, khi chết, trên má chị hai dòng nước mắt cứ thế tuôn chảy. Thầy mo bảo, chị buộc phải về thế giới bên kia, không có cách nào cưỡng lại được và dòng nước mắt đó là nỗi buồn của chị vì thương đàn con nhỏ.

Có hay không thứ bùa bắt hai người yêu nhau phải chết?

Bước đầu tiên là làm hai hình nhân, yểm thần chú trong suốt quá trình cúng bái 12 ngày. Khi kết thúc lễ cúng, hai hình nhân được thầy mo chôn cùng một chỗ.

Người dân ở ven sông Đà thuộc huyện Phù Yên (Sơn La) có thể liệt kê ra hàng chục cặp vợ chồng hoặc người yêu nhau cùng chết cách nhau vài ngày vì họ đã làm bùa thề.

Câu chuyện về bùa thề cứ huyễn hoặc, nửa thật, nửa ma quái chẳng biết đường nào mà lần, nhưng với người dân ở đây thì nó mang một ý nghĩa thiêng liêng sâu sắc.



Khi đã làm bùa thề thì cái chết cũng không chia rẽ được họ.

Chuyện bùa thề đã đi vào huyền thoại, vào Mo Mường mà tất cả các già làng đều thuộc. Họ thường kể cho con cháu của bản nghe mỗi đêm bên bếp lửa bập bùng, bên bình rượu đắm say…

Theo địa chỉ mà đồng bào trong vùng cung cấp, tôi tìm vào bản Mùng, nơi có thầy mo Pướn, là người chuyên làm bùa thề, được đồng bào Mường tín nhiệm nhất.

Từ trung tâm xã Nam Phong vào đến nhà thầy Pướn phải trèo núi mất buổi sáng. Nhà thầy nằm cheo leo trên mỏm đá, làm toàn bằng gỗ pơ-mu, thứ gỗ có sẵn trong những cánh rừng sau nhà thầy.

Gia cảnh thầy cũng khá nghèo khó. Thầy độ 50 tuổi, dáng người lam lũ, nhưng đôi mắt tinh anh, hiền từ.

Thầy Pướn kể cho tôi hàng trăm câu chuyện kỳ bí và hiệu nghiệm về bùa thề. Thầy khẳng định rằng chỉ làm vì đức chứ không phải vì tiền, bởi nếu thầy bùa trục lợi thì sẽ mất thiêng. Bên bếp lửa bập bùng giữa cái rét cắt da thịt vùng sơn cước, thầy Pướn kể cho tôi nghe truyền thuyết về bùa thề.

Ngày xửa ngày xưa, hồi bản Mường mới hình thành, còn là nô lệ của bọn thổ ti, trai gái sinh ra đã là trâu, là ngựa của chúng. Một cô gái con nhà nông, sinh ra và lớn lên ở chuồng trâu, chuồng ngựa nhà thổ ti, mặt mũi đen nhẻm, lúc nào phân trâu phân ngựa cũng bám đầy người, đầy mặt. Thấy cô bẩn thỉu, hôi thối nên bọn nhà tổ ti không để ý đến.



Hình vẽ bùa yêu.

Một ngày, cô gái xua đàn ngựa lên sườn núi rồi xuống suối tắm. Bất chợt, một chàng trai ở bản cạnh dắt dê đi qua nhìn thấy. Cô gái mới lớn đẹp như tiên giáng trần. Chàng trai si tình ngỏ lời và họ yêu nhau.

Khi về nhà, cô gái lại lấy phân trâu, phân ngựa bôi lên quần áo, mặt mũi. Thế nhưng, một ngày hai người đang ngồi tình tự bên bờ suối, tên thổ ti đi săn ngang qua thấy được, hắn ngỡ ngàng trước sắc đẹp của cô và bắt cô về.

Chàng trai buồn thương ngồi bên suối khóc khô cả hai con mắt. Cảm động trước mối tình đó mà một bà lão có mái tóc bạc phơ xuất hiện. Bà đã làm bùa thề cho hai người. Làm bùa thề xong, dù hai người không ở bên nhau song tâm hồn đã hòa làm một.


Hai cụ già người Thái ở Sơn La này đã làm bùa thề và họ sống hạnh phúc bên nhau trọn đời.

Từ khi làm bùa, cô gái héo hon rồi chết bên bờ suối, chàng trai cũng nằm bên cô gái và tắt thở. Họ chết biến thành hai dãy núi nằm dọc sông Đà, nhìn từ xa ẩn hiện trong mây mờ như đôi tình nhân đang quấn quýt lấy nhau.

Từ đó, hễ cô gái nào đã làm bùa thề thì bọn nhà thổ ti không để ý nữa. Bùa thề chính là lời tuyên chiến đối với những thế lực có ý định ép duyên.

Truyền thuyết này là xuất xứ của cái gọi là bùa thề. Bùa thề không phải ai cũng làm được. Thông thường chỉ có một thầy mo hoặc thầy cúng trong bản là truyền nhân của những người làm bùa thề từ đời trước làm được thôi.


Thầy bùa Hoàng Văn Nhẻo ở Tân Sơn có tới 20 vợ, nhưng cuối đời lại cô đơn một mình.

Rất nhiều cặp vợ chồng ở xã Nam Phong, Huy Phong, Tân Lập, Tường Tiến thuộc huyện Phù Yên đã làm bùa thề để mong yêu thương nhau suốt đời.

Hầu hết các cặp vợ chồng hoặc đôi uyên ương đều giấu nhẹm chuyện làm bùa thề. Họ coi đó là bí mật, kể ra sẽ mất thiêng.

Thế nhưng, vợ chồng anh Hà Tiến và chị Lò Thị Em ở Tường Tiến lại không giấu giếm chuyện làm bùa thề.

Chị Em kể, làm bùa thề rất phức tạp. Thầy bùa phải chủ trì buổi cúng bái dài tới 12 ngày.

Bước đầu tiên là làm hai hình nhân, yểm thần chú trong suốt quá trình cúng bái 12 ngày. Khi kết thúc lễ cúng, hai hình nhân được thầy mo chôn cùng một chỗ.

Bước thứ hai là lấy máu của hai người hòa làm một. Thầy mo yểm bùa vào bát máu pha rượu rồi hòa với nước sắc từ loại lá cây đặc biệt mà thầy mo tận tay lấy từ đỉnh núi cao nhất cho hai người cùng uống.

Làm hình nhân và uống rượu máu để hài hòa thân xác, biến hai người thành một, cùng hưởng niềm vui, cùng chung hoạn nạn.

Bước kéo dài và phức tạp nhất là hài hòa tâm hồn hai người làm một. Thầy mo phải cúng liên tục trong cả chục ngày.



Anh Tiến và chị Em đã làm bùa thề.

Chàng trai và cô gái như thể bị yểm bùa, không còn điều khiển được tâm trí, cứ thế kể hết tội lỗi, điểm tốt, tính xấu, không giấu điều gì.

Lễ cúng xong thì tâm hồn và thể xác hai người đã hòa hợp, họ hiểu nhau đến mức như hiểu bản thân mình.

Bùa thề hiệu nghiệm, hai người không thể rời nhau được nữa, họ phải trọn đời, trọn kiếp bên nhau đến khi chết. Ngoài ra, mỗi người còn được thầy mo làm cho một tấm gỗ mỏng đã yểm bùa để cầm theo mình cho đến khi nhắm mắt xuôi tay.

Có thể nói, bùa thề đã là một nét tâm linh quan trọng trong đời sống của đồng bào Mường nơi đây. Với các cặp tình nhân và các đôi vợ chồng thì bùa thề như niềm tin để có được một tình yêu vĩnh hằng. Bùa thề là chất men để rượu tình thêm say nồng.

Tuy nhiên, cũng không phải không có mặt trái. Vì lợi ích kinh tế mà một số thầy mo, thầy cúng đã biến nét văn hóa đặc sắc này thành trò kiếm chác, lừa đảo những người nhẹ dạ cả tin.

Thạc sĩ thôi miên y khoa Nguyễn Mạnh Quân kể một câu chuyện có thật mà anh đã tham gia điều trị. Câu chuyện này có nét tương đồng với bùa thề.

Chuyện rằng, có một nhà khoa học trong nước sang Tây Tạng nghiên cứu. Một pháp sư gặp ông và bảo: Đúng 101 ngày sau ông sẽ chết! Thượng đế chỉ cho ông làm việc 100 ngày nữa thôi, nên ông cố gắng hoàn thành mọi việc đi.

Không hiểu lời nói của vị pháp sư kia ghê gớm như thế nào, mà nhà khoa học này mất hết cả lý trí. Ông đã hoàn thành nốt vài công việc, rồi dặn dò con cháu chuyện hậu sự.

Đến ngày thứ 90 thì ông không ăn uống, không làm được việc gì nữa. Con cháu đưa đi tất cả các bệnh viện, gặp các bác sĩ đầu ngành, song không tìm ra bệnh gì. Đến ngày thứ 99 thì cơ thể không tiếp nhận dịch truyền nữa.

Bệnh viện đã bó tay, đề nghị gia đình chuẩn bị hậu sự. Đúng lúc đó, một người con đã nhờ vả anh Quân. Theo lời kể của gia đình, thì ông đã bị một pháp sư Tây Tạng yểm bùa, nên chỉ sống được 101 ngày. Như vậy, chỉ còn 2 ngày nữa, ông sẽ rời cõi trần.

Bác sĩ thì không tin có chuyện yểm bùa, nhưng lại không tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Nhưng với những chuyên gia thôi miên, thì hiện tượng này gọi là hiệu ứng NOCEBO.

Anh Quân đã dùng phương pháp thôi miên sâu và duy trì giấc ngủ sâu của nhà khoa học này suốt 3 ngày, từ ngày thứ 99 đến ngày 102.

Khi ra khỏi trạng thái thôi miên, câu đầu tiên mà nhà khoa học hỏi là ngày thứ bao nhiêu? Khi biết đã sống đến ngày 102, ông liền bật dậy đi lại và bảo: “Thế là ta không chết được rồi!”. Mấy năm nay, ông vẫn sống khỏe mạnh và không bao giờ tin vào những câu nói đầy sự ám ảnh như thế nữa.

Câu chuyện của Thạc sĩ thôi miên y khoa Nguyễn Mạnh Quân đầy vẻ huyền hoặc, nhưng nó là hiện tượng có thật, thậm chí là phổ biến. Chuyện người dân đổ xô gặp lang băm chữa bệnh kiểu quái gở, dị đoan, kéo nhau đến khu vườn ngồi chữa bệnh, rồi chuyện đi cầu thai khiến cái bụng bỗng to tướng là điều có thật. Đó là sự ám thị quá nặng nề.

Câu chuyện của Thạc sĩ Nguyễn Mạnh Quân phần nào lý giải hiện tượng các cặp vợ chồng, các đôi yêu nhau cùng chết, mà nguyên nhân là sự ám thị, chứ không phải do một loại bùa chú bí ẩn nào đó.


Quân Lê:vtcnews